Akredytacja jednostek certyfikujących

Dla zapewnienia prawidłowości przeprowadzania procesu certyfikacji, jednostki uprawnione do wydawania certyfikatów są pod stałym nadzorem. Nadzór ten prowadzony jest przez sieć IQNet oraz jednostki akredytujące.

IQNet jest organizacją zrzeszającą jednostki certyfikujące. Celem jej powstania (wówczas jako EQNet) w 1990 roku było ujednolicenie wymagań i wzajemne uznawanie certyfikatów. Obecnie do tej organizacji należy około 40-stu firm, które obejmują swym działaniem większość krajów. W ramach sieci przyjęto zasadę wzajemnej uznawalności co oznacza, że organizacja otrzymuje dwa certyfikaty – jeden firmy certyfikującej, drugi IQNet. Na tej podstawie ma prawo żądać wydania certyfikatu przez dowolną firmę zrzeszoną w sieci bez przeprowadzania dodatkowych audytów. Ułatwia to znacznie działalność gospodarczą, jako że wiele przedsiębiorstw ma zaufanie jedynie do wybranych (zwykle narodowych) jednostek certyfikujących. Przyjęcie tej zasady było możliwe dzięki wcześniejszemu opracowaniu szeregu wspólnych procedur prowadzenia badań audytowych, w tym przygotowaniu wspomnianych tabel przeliczeniowych.

Drugim sposobem nadzoru są jednostki akredytujące, które działają w oparciu o normy i dyrektywy Unii Europejskiej. Wydają one akredytacje dla laboratoriów, jednostek certyfikujących personel, a także firm wydających certyfikaty systemów zarządzania. Do głównych jednostek akredytujących należy zaliczyć te zrzeszone w organizacjach EA i IAF, np. Polskie Centrum Akredytacji (PCA). Akredytacja jest dobrowolna, jednak jej brak uniemożliwia szerokie uznawanie wydawanych dokumentów². Nadanie akredytacji odbywa się w ramach podobnej procedury, jak w przypadku wydawania certyfikatów, z tą różnicą, że normą podstawową jest EN 45012 – Wymagania ogólne dotyczące jednostek prowadzących ocenę oraz certyfikację/rejestrację systemów jakości.

European Accreditation (EA) jest organizacją powstałą z połączenia dwu jednostek akredytujących laboratoria oraz firmy certyfikujące. Jej członkami są firmy certyfikujące z krajów Unii Europejskiej i EFTA. Do jej zadań należy ujednolicanie podejścia do akredytacji w Europie, wzajemna uznawalność akredytacji, współtworzenie międzynarodowego systemu akredytacji oraz tworzenie umów umożliwiających współpracę z organizacjami niezrzeszonymi (MLA – Multilateral Agreement).
Rolą IAF (International Accreditation Forum) jest stowarzyszanie jednostek akredytacyjnych oceniających zgodność systemów zarządzania, produktów czy personelu z odpowiednimi normami. Do jej celów zaliczyć należy tworzenie jednego ogólnoświatowego systemu akredytacji oraz zapewnienie, że certyfikaty wydawane przez zrzeszone jednostki spełniają wszystkie wymogi ustalone w dyrektywach i normach.